به گزارش اقتصاد ما به نقل از فارس؛ ری؛ اولین خط راه‌آهن ایران در سال ۱۲۶۱ در دوره ناصرالدین شاه، میان تهران و شهرری ساخته شد و اولین ماشین ریلی ایران با نام «ماشین دودی» بین دو ایستگاه تهران(میدان قیام فعلی) و شهرری(پارک رازی فعلی) راه افتاد که مسافران ری و زائران تهرانی حرم حضرت عبدالعظیم(ع) را جابه‌جا می‌کرد. 

«ماشین دودی» به عنوان اولین قطار ریلی کشور روزگاری به عنوان یک ظرفیت تاریخی و  یکی از دیدنی‌های قبله تهران و این شهر باستانی بود و تا سال ۱۳۹۷ در محوطه ایستگاه مترو شهرری نگهداری می‌شد و در معرض دید عموم مردم و به ویژه مسافران مترو قرار داشت.

بخشی از ریل اصلی ماشین دودی قاجارها، در اسفند ماه سال ۱۳۹۷ در خیابان فدائیان اسلام روبروی امامزاده عبدالله، کشف شد و در مهر ماه ۱۳۹۹ ماشین دودی را به این محل منتقل کردند تا بر روی ریل اصلی خود قرار بگیرد که در این زمان، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری وقت ری وعده مرمت و بازسازی، احیاء و حفظ این محدوده با طراحی و اختصاص اعتبار لازم را داد.
 

ماشین دودی پس از قرار گیری در خیابان فدائیان اسلام

اما ماشین دودی پس از انتقال به ریل اصلی خود در خیابان فدائیان اسلام، تا مدت‌ها بدون هیچ حفاظی رها شد و هیچ اقدامی در این محدوده تاریخی برای جلوگیری از سرقت و عوامل جوی انجام نشد. پس از آن نیز یک حفاظ در دور این لوکوموتیو تاریخی نصب شد که هیچ شکل بازدارنده‌ای برای جلوگیری از ورود سارقان و معتادان نداشت.

در مدت حدود ۳ سال، ماشین دودی در معرض انواع آسیب‌ها از جمله سرقت قرار گرفت و بارها بخش‌هایی از آن به سرقت رفت و یا دچار آسیب شد. ضمن آنکه به دلیل جانمایی نامناسب، این ظرفیت تاریخ هیچ بازدیدکننده‌ای نداشت و موجب اعتراض شهروندان و اهالی محله نیز شده بود.

پس از آخرین دستبرد ناکام سارقان به این ماشین قاجاری در تاریخ ۳۰ آبان ماه ۱۴۰۲ و پس از پیگیری خبرنگار خبرگزاری فارس نسبت به تامین امنیت این اثر تاریخی، مدیریت شهری منطقه ۲۰ طی روزهای گذشته در تصمیمی جدید، «ماشین دودی» را به محوطه موزه کارخانه سیمان ری منتقل کردند که در این خصوص با شهردار منطقه ۲۰ تهران گفت‌وگو کردیم.
 

ماشین دودی در موزه سیمان ری

«ماشین دودی» در میدان شهرری جانمایی خواهد شد

رضا شنگی شهردار منطقه 20 در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ری اظهار کرد: «ماشین دودی» از ظرفیت‌‌های تاریخی شهرری است و در یک جانمایی مناسب در معرض دید عموم مردم و گردشگران قرار خواهد گرفت.

وی با اشاره به انتقال ماشین دودی به کارخانه سیمان گفت: ماشین‌ دودی در خیابان فدائیان اسلام با وجود نصب حفاظ همچنان از امنیت کافی برخوردار نبود و در معرض آسیب قرار داشت و در مقاطعی نیز بخش‌هایی از آن مورد سرقت قرار گرفت.

شهردار منطقه 20 افزود: ماشین‌ دودی به منظور جلوگیری از تخریب و همچنین مرمت و بازسازی این اثر تاریخی، طی روزهای گذشته موقتاً به موزه کارخانه سیمان ری منتقل شد.

شنگی تصریح کرد: ایستگاه مترو میدان شهرری(در حال ساخت) در محل ایستگاه اصلی ماشین‌دودی واقع شده و پس از تکمیل و افتتاح مترو، «ماشین‌دودی» دوره قاجار به ایستگاه اصلی خود بازمی‌گردد و با جانمایی مناسب در میدان شهرری قرار خواهد گرفت.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بخشی از ریل باقیمانده از ریل اصلی ماشین دودی در مقابل امامزاده عبدالله با پوشش شیشه‌ای و نورپردازی به عنوان هویت شهری محافظت خواهد شد.
 

ریل اصلی ماشین دودی در خیابان فدائیان اسلام، پس از انتقال به سیمان ری

به گزارش فارس، «ماشین‌دودی» به عنوان اولین قطار ریلی کشور، همچنان در شهرری سرگردان است و تاکنون جانمایی مناسبی برای آن تعبیه نشده است و پس از «ایستگاه مترو شهرری» و «خیابان فدائیان اسلام»، در ایستگاه سوم به «موزه سیمان ری» رسیده و وعده ایستگاه چهارم «میدان شهرری» است.

ایستگاه مترو میدان شهرری(عبدالعظیم) در امتداد خط 6 مترو قرار دارد و روند ساخت آن به کندی پیش می‌رود و پس از چند بار وعده افتتاح، هنوز حفاری آن تمام نشده است. لذا این ایستگاه مشخص نیست چه زمانی افتتاح خواهد شد تا «ماشین دودی» در جوار آن قرار گیرد و به نظر می‌رسد این این لوکوموتیو تاریخی فعلا مهمان سیمان ری است.